Comunità Polacca di Torino prima del 2025

Comunità Polacca di Torino (Ognisko Polskie w Turynie) è la più antica delle organizzazioni polacche operanti attualmente in Italia. È stata fondata nel 1949 dai veterani del 2° Corpo ed stata sempre consapevole del suo ruolo di centro dell’emigrazione politica.

Ognisko Polskie è stata diretta dagli anni Cinquanta da Jan Jaworski e, dopo la sua morte nel 1991, da Mieczysław Rasiej, il quale è stato anche cofondatore, e fino alla sua morte (è deceduto nel 2007) presidente dell’organizzazione federativa tutta italiana AIP (ZPwW). I successivi presidenti sono stati: Wanda Romer e attualmente Barbara Stasiowska.

Con il cambiamento del contesto politico e il significativo aumento del numero dei Polacchi, Ognisko Polskie, formalmente registrata nel 1993, si è trasformata in un’organizzazione della comunità polacca. La storia e le attività di Ognisko Polskie sono presentate nella monografia di 400 pagine intitolata “Ognisko Polskie w Turynie. Pięćdziesiąt lat historii” (pubblicata nel 2002), di cui l’Associazione è molto orgogliosa.

Ognisko Polskie è un’associazione socio-culturale con più di 100 soci iscritti e le loro famiglie, oltre ad un gran numero di sostenitori di diverse nazionalità. E’ iscritta nei registri delle associazioni no profit di Torino e provincia. Le sue attività culturali (statutarie) sono finalizzate a:

– promozione della Polonia nella regione Piemonte,

– mantenimento dell’identità nazionale e rafforzamento dei contatti tra i membri dell’Associazione.

La sede di Ognisko Polskie a Torino: presso l’Oratorio S. Felice, Via Giusti 8 (fermata metro Porta Susa). E-mail: polonia.turyn@libero.it

Ognisko Polskie di Torino  –  Dalla storia dell’attività dell’Associazione (alcuni esempi selezionati)

Il fondo comune ha contribuito a finanziare iniziative di carattere patriottico e umanitario, tra le quali vale la pena ricordare:

• la celebrazione del Millennio della Polonia Cristiana nei primi anni dell’attività dell’Associazione; in quell’occasione è stata finanziata una borsa di studio per gli studi di filologia polacca all’Università di Torino;
• la raccolta di un’ingente somma destinata all’acquisto di marmo per la ricostruzione del Castello Reale di Varsavia;
•  membri di Ognisko Polskie sono coinvolti in raccolte per cause umanitarie, sia polacche che italiane. Negli ultimi anni è stata donata una somma di circa 10.000 euro per aiutare, tra gli altri, i bambini del Kazakistan, l’orfanotrofio di Stalowa Wola, i bambini delle famiglie dei minatori dopo la chiusura della miniera a Bytom, le vittime delle alluvioni a Sandomierz e i terremotati in Italia;
• è sempre stato importante anche aiutare i connazionali che si sono trovati in situazioni difficili in Italia. Nel 1981, invece, a Torino erano molto vivaci i comitati di solidarietà con Solidarność e i comitati di Aiuto alla Polonia, strettamente legati a Ognisko, che sostenevano, tra l’altro, le famiglie degli internati.

Il rispetto della tradizione

Non dimentichiamo le nostre radici e ci prendiamo cura deli monumenti. Del resto, furono proprio gli ingegneri torinesi, veterani, che nel 1962 furono incaricati, dal Comitato per la ricostruzione dei monumenti, di supervisionare i lavori di ristrutturazione del Cimitero di guerra polacco di Bologna.

Ulteriori progetti comprendono:

• Odrestaurowanie pamiątkowych tablic w miejscowościach Mandria i Chivasso oraz na cmentarzu Monumentale w Turynie;
• tablica poświęcona Polskiej Szkole Wojskowej w Cuneo;
• pomnik w Acquafondata, miejscu pierwszego pochówku żołnierzy poległych pod Monte Cassino, z krzyżem wykonanym z gąsienic rozbitego czołgu, stał się od czasu inauguracji w 1996 roku, celem corocznych wycieczek dla wielu Polaków żyjących we Włoszech;
• pomnik Żołnierzy Polskich 2. Korpusu na Piazza Polonia w Turynie odsłonięty w 2007 roku.

Kultura

Ważniejsze realizacje z dziedziny kultury, adresowane głównie do środowiska włoskiego:

• wystawa Un’armata in esilio. Esercito polacco per la liberazione d’Italia 1943-1945 eksponowana w gmachu pierwszego parlamentu włoskiego w Turynie w 1995 roku;
• wystawa Da prigionieri a uomini liberi w 2008 roku na Międzynarodowym Festiwalu Literatury, którego gościem była Polska;
• wystawa Il Volto, la Maschera. Il manifesto polacco e il gran teatro del mondo w 2010 roku w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatru Prospettiva;
• wystawa Per la vostra e la nostra libertà. I polacchi nel Risorgimento italiano eksponowana w 2011 roku z okazji 150. rocznicy Zjednoczenia Włoch.

Ostatnie dwie wystawy były zapraszane przez wiele instytucji włoskich i organizacji polonijnych, stwarzając konkretną, a nie retoryczną, okazję do dialogu kultury polskiej z włoską.

W ostatnich latach aktywnie współpracujemy   z:

• Konsulatem Honorowym RP w Turynie;
• Katedrą Języka i Literatury Polskiej na miejscowym uniwersytecie;
• Stowarzyszeniem kulturalnym Polski Kot;
• Turyńską Wspólnotą Żydowską;
• Istituto di Studi Storici G. Salvemini.

Efektem tej współpracy jest wiele koncertów (np. ubiegłoroczny z okazji Święta Niepodległości Polski i Święta Narodowego Austrii w Teatro Vittoria z udziałem przedstawicieli placówek dyplomatycznych Polski, Austrii, Włoch i Francji), a także konferencji naukowych, spotkań z autorami.

Z turyńską Wspólnotą Żydowską organizujemy corocznie, z okazji Dnia Pamięci, spotkania poświęcone twórczości Brunona Schultza (2010), Irenie Sendler (2011), Januszowi Korczakowi (2012), a w 2013 konferencję naukową pt. Polacy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata – pamięć przywrócona z udziałem przedstawicieli kultury polskiej, hebrajskiej i włoskiej.

Nasza siedziba, na Via Giusti 8, to stały punkt odniesienia, polska przystań, gdzie można spotkać się z rodakami i wypożyczyć książki w języku polskim. Odbywają się tu kursy języka polskiego, sobotnie Popołudnia z książką, podczas których czytamy i komentujemy (wyłącznie po polsku) nowości na krajowym rynku wydawniczym, spotkania autorskie, projekcje filmów.

Do stałej tradycji należą spotkania z Mikołajem, łamanie sie opłatkiem i śpiewanie kolęd z okazji Bożego Narodzenia, dzielenie się jajkiem i malowanie pisanek z okazji Wielkanocy. Ognisko organizuje bale karnawałowe, majówki i coroczne wyjazdy do Monte Cassino a w czerwcu wycieczki (jedna z ostatnich odbyła się do Stałego Przedstawicielstwa RP przy ONU w Genewie).

O organizowanych wydarzeniach informujemy poprzez własną mailing list, a witryna internetowa jest w trakcie tworzenia.

Warto też wspomnieć o nadzwyczajnym sukcesie młodych polonistów w Turynie. W 2012 roku odbyły się tu pierwsze we Włoszech egzaminy certyfikatowe z języka polskiego jako obcego. Wśród kandydatów – uzyskana średnia ocen 5.05 to wynik, który nie zdarzył się dotąd nigdzie na świecie – byli członkowie Ogniska Polskiego!

Barbara Stasiowska-Randone

Indirizzo:

10138 TORINO
Tel: 333-7079603
E-mail: polonia.turyn@libero.it

Facebook: https://www.facebook.com/comunitapolaccatorino/