Wśród uczestników uroczystych obchodów 79. rocznicy bitwy o Monte Cassino znalazła się m.in. ambasador RP we Włoszech Anna Maria Anders, wiceminister spraw zagranicznych Arkadiusz Mularczyk, szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, pełnomocnik rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą Jan Dziedziczak, reprezentacje harcerzy i polskich służb mundurowych. Obecnych też było kilku polskich weteranów: kpt. Władysław Dąbrowski, kpt. armii USA Krzysztof Flizak, ppłk Otton Hulacki, płk Stanisława Kociełowicz, mjr Stosław Kowalski, por. Janusz Maksymowicz, Feliks Osiński.
Program obchodów
12 maja 2023 r. (piątek)
11.00 POLSKI CMENTARZ WOJENNY NA MONTE CASSINO – Odprawiona została msza święta zaduszna w intencji gen. Władysława Andersa, a także złożony został wieniec w rocznicę jego śmierci.
17 maja 2023 r. (środa)
17.50 PIEDIMONTE SAN GERMANO – ceremonia złożenia kwiatów przed włoskim Pomnikiem Poległych
18.00 PIEDIMONTE SAN GERMANO – uroczystość przy pomniku 6. Pułku Pancernego im. Dzieci Lwowskich
18 maja 2023 r. (czwartek)
10.00 CASSINO : obchody rozpoczęła uroczystość złożenia kwiatów przed pomnikiem generała Władysława Andersa (L.go Anders Cassino). Przemówienia wygłosili burmistrz miasta Enzo Salera, Jan Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i pani Anna Maria Anders – Ambasador RP we Włoszech.

Zdjęcie: Ambasada RP w Rzymie
Główne uroczystości odbyły się w położonym u podnóża wzgórza klasztornego mieście Cassino. Polska i Włochy oddały hołd generałowi Władysławowi Andersowi i jego żołnierzom z 2. Korpusu Polskiego, którzy 79 lat temu przyczynili się do zwycięstwa nad Niemcami w bitwie o Monte Cassino. Generał polskich nadziei, zawsze ze swoimi żołnierzami – tak o generale Władysławie Andersie mówiono we czwartek we włoskim Cassino.
18 maja to szczególny dzień także dla społeczności Cassino, o czym mówił burmistrz miasta Enzo Salera. – Ten dzień świadczy o głębokich więzach przyjaźni, jakie łączą nasze miasto i polski naród, a także przypomina o naszej wiecznej wdzięczności, jaką żywimy dla dzielnych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, którzy 79 lat temu zdobyli Monte Cassino i wyzwolili miasto. To stąd zaczęło się wyzwalanie Włoch i Europy z nazistowskiego ucisku – zaznaczył włoski samorządowiec.
17.00 POLSKI CMENTARZ WOJENNY NA MONTE CASSINO – Polowa Msza Święta połączona z odczytaniem Odezwy oraz ceremonią złożenia kwiatów.
Uroczystość została zorganizowana w sposób imponujący, ale nagły, bardzo obfity i długotrwały deszcz wystawił na ciężką próbę wszystkich zgromadzonych.
![]() |
![]() |
Wszyscy zgormadzeni czekali prawie godzinę na koniec deszczu z nadzieją na odprawienie mszy i złożenie wieńców kwiatów na mogiłach poległych na Monte Cassino żołnierzy.
![]() |
![]() |
Z powodu silnego deszczu plan obchodów został skrócony, szczególnie ze względu na dobro kombatantów – wyjaśniali na miejscu organizatorzy. Odbyła się jedynie m.in. ceremonia złożenia wieńców na grobach. Duchowni trzech wyznań chrześcijańskich poprowadzili krótką modlitwę w intencji osób, które spoczywają na cmentarzu na Monte Cassino.
![]() |
![]() |
Dopiero po prawie godzinnej ulewie można było zrobić kilka okolicznościowych zdjęć.
![]() |
![]() |
Harcerze …
![]() |
![]() |
I osobistości ….
![]() |
![]() |
19 maja 2023 r. (piątek)
9.30 ACQUAFONDATA – ceremonia złożenia kwiatów przed włoskim Pomnikiem Poległych na wszystkich frontach.
![]() |
![]() |
Fot. PAP/Albert Zawada |
9.45 ACQUAFONDATA – ceremonia złożenia kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym żołnierzy 2. Korpusu Polskiego
![]() |
![]() |
10.00 ACQUAFONDATA – uroczystość odsłonięcia pamiątkowego obelisku w miejscu pierwszego pochówku poległych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego na Monte Cassino.
![]() |
![]() |
Tuż po bitwie o Monte Cassino pochowano tam około 700 polskich żołnierzy. Ich szczątki przeniesiono w 1945 roku na nowo powstały Polski Cmentarz Wojenny na wzgórzu klasztornym.
![]() |
![]() |
W uroczystości inauguracji nowego cokołu uczestniczyła liczna reprezentacja Polonii włoskiej, również młodego pokolenia i polscy harcerze, a towarzyszyła orkiestra wojskowa i chór.
![]() |
![]() |
18.30 CASSINO (Piazza Diamare – przed Teatrem Manzoni) – koncert okolicznościowy orkiestry wojskowej.
20 maja 2023 r. (sobota)
9.45 SAN VITTORE DEL LAZIO – ceremonia złożenia wieńców przed pomnikiem Pomnikiem Poległych
10.00 SAN VITTORE DEL LAZIO – upamiętnienie przed Pomnikiem 2. Korpusu Polskiego (Via Passeggeri)
11.45 MIGNANO MONTELUNGO – ceremonia złożenia kwiatów na włoskim Cmentarzu Wojennym
Galeria zdjęć: https://polonia-wloska.org/?p=6763
Historia ….
W walkach pod Monte Cassino zginęło ponad 1 000 polskich żołnierzy, którzy rozkazem gen. Władysława Andersa spoczęli na Polskim Cmentarzu Wojennym w tzw. Dolinie Śmierci – między Monte Cassino a wzgórzem „593” – w rejonie najcięższych walk 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Cmentarz został zbudowany w latach 1944-1945 przez żołnierzy-uczestników bitwy. Autorami projektu nekropolii byli architekci Wacław Hryniewicz i Jerzy Skolimowski. Prace rzeźbiarskie wykonał Michał Paszyn oraz włoski artysta prof. Duilio Cambellotti. Otwarcie cmentarza nastąpiło w 6. rocznicę wybuchu II wojny światowej – 1 września 1945 r. Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino jest pod stałą opieką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.