Sprawozdanie z pracy Zarządu ZPwW w roku 2015
Związek Polaków we Włoszech jest związkiem federacyjnym, składającym się obecnie z 21 organizacji, w tym dwóch Fundacji. W zeszłym roku (2015) wstąpiły do nas: – Fundacja Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech – młode rzymskie stowarzyszenie Le Rondini – Jaskółki.
Jednym z głównych zadań Związku jest reprezentowanie, koordynowanie i promocja działalności naszych członków na terenie całych Włoch. Dlatego też już na pierwszym posiedzeniu Zarządu w dniu 29 marca 2015 roku, po nominacji wiceprezesów, została podkreślona konieczność ścisłej współpracy Zarządu z poszczególnymi organizacjami Związku, polegająca przede wszystkim na przekazywaniu przez nich informacji o realizowanych projektach, które mogłyby być wykorzystane następnie przez inne stowarzyszenia. Na posiedzeniu Zarządu 13 czerwca 2015 roku w Cesenie, ustalając konkretne kompetencje wiceprezesów, powierzono funkcje koordynatora projektów p. Jolancie Traczyk.
Po rocznym doświadczeniu muszę stwierdzić, że większa część członków przesyła wiadomości na temat swoich projektów drogą mailową, ale nie wszyscy, o niektórych projektach już wykonanych dowiadujemy się dopiero ze sprawozdań. I tutaj moja prośba tak do delegatów, jak i do obserwatorów – informujcie nas o waszych szczególnie tych ważnych projektach jeszcze przed ich realizacją.
Jesienne posiedzenie Zarządu odbyło się 10 października 2015 roku w Mediolanie, w pięknej nowej siedzibie Konsulatu RP za co jeszcze raz pragnę podziękować p. Konsulowi Generalnemu Jerzemu Adamczykowi. Dziękuję za gościnę, umożliwienie członkom Zarządu wizyty na EXPO i wzięcie udziału w otwarciu wystawy w polskim pawilonie Oblicza Polonii włoskiej.
Na wszystkich posiedzeniach Zarządu, także tym wczorajszym, powtarza się ten sam temat, tj. dotyczący problemu finansowego wydawanego przez nasz Związek Biuletynu Informacyjnego „Polonia Włoska”. Na koszt wydania Biuletynu składają się następujące elementy: łamanie, druk, wysyłka z Polski, kolportaż z Włoch, czyli przygotowanie poszczególnych egzemplarzy do wysyłki i koszty wysyłki. Warto też podkreślić, że autorzy artykułów do Biuletynu nie pobierają żadnego honorarium. Na pewno zdziwicie się Państwo, że nie wyliczyłam najważniejszego elementu, tj. redakcji Biuletynu. Nasze redaktorki pp. Ewa Prządka i Anna Kwiatkowska robią to za darmo, poświęcając swój prywatny czas na wyszukiwanie ciekawych tematów, odnajdowanie historycznych źródeł, przeprowadzanie wywiadów, tak w Polsce, jak i zagranicą z różnymi często nawet przedtem nieznanymi osobami oraz na redagowanie tekstów otrzymanych od innych osób oraz kompletowanie potrzebnych ilustracji. Jedynym wynagrodzeniem, jakie dostają za swoją ciężką pracę to komentarze osób i instytucji otrzymujących Biuletyn, że jest to jedno z najlepszych pism polonijnych, jakie są obecnie wydawane. Dziękuję Wam w imieniu Związku i własnym za wielką robotę, jaką wykonujecie.
Od dwóch lat otrzymujemy z Konsulatów pieniądze na pokrycie kosztów druku. Przed dwoma laty, aby zmniejszyć koszty, zdecydowaliśmy się na druk Biuletynu w Polsce. W drugim semestrze 2015 roku, projekt przedstawiony w MSZ został odrzucony (a o dziwo, ten sam projekt na I semestr 2015 roku został zatwierdzony). Tylko dzięki szybkiej interwencji J. E. Ambasadora Tomasza Orłowskiego z Rzymu i Konsula Jerzego Adamczyka z Mediolanu nasze odwołanie zostało pozytywnie załatwione, chociaż nie otrzymaliśmy pełnej kwoty, o jaką wnosiliśmy. Bardzo serdecznie dziękujemy.
W tym roku (2016) powiadomiono nas, że otrzymamy pieniądze na pokrycie kosztów druku dwóch numerów. Przepraszam, że tak długo zatrzymałam się nad tym problemem, ale właśnie kilka dni temu otrzymaliśmy rachunek za wysyłkę Biuletynu z poczty włoskiej, który jest wyższy o 75% od poprzedniego. Poszukujemy sponsorów! To zadanie zostało powierzone wiceprezesowi prof. Grzegorzowi Kaczyńskiemu, ale jest to, jak wiemy, bardzo trudne do wykonania.
Pragnę poinformować Państwa, że dobiega końca proces modernizacji naszej strony internetowej, otworzyliśmy także naszą stronę na Facebooku. Sprawami popularyzacji on-line Związku zajmuje się wiceprezes Federica Kujawska.
Działalność na terenie Włoch
Nigdy nie zapominamy o jednym z naszych podstawowych zadań, tj. pielęgnowaniu tradycji związanych z udziałem 2. Korpusu Polskiego w wyzwoleniu Włoch. W 2015 roku przedstawiciele Zarządu Związku oraz Stowarzyszenie Rodzin Polskich Kombatantów, Ognisko Polskie z Turynu, Fundacja Muzeum Pamięci 2. Korpusu we Włoszech, Stowarzyszenie Włosko-Polskie w Marche wzięli udział w uroczystościach we wszystkich miejscach walk polskich żołnierzy, tak w tych mniejszych, jak np. Aquafondata, jak również w tych, gdzie znajdują się polskie cmentarze wojenne – Monte Cassino, Bolonia, Loreto. Dokładnie 5 dni temu minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski wraz z delegacją był na Monte Cassino i zwiedził także Muzeum, oprowadzany przez prezesa Fundacji Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech – arch. Pietro Rogacienia. Usłyszeliśmy podziękowania za wielki wkład pracy w rozpowszechnianie historii naszych żołnierzy wśród społeczeństwa włoskiego, którzy na ogół nic nie wiedzą, dlaczego Polacy znaleźli się na Monte Cassino i dlaczego tylu ich zginęło.
W Dniu Polskim na EXPO nie zabrakło przedstawicieli naszego Związku, a w pawilonie Polski rozdaliśmy przedstawicielom polskiej delegacji oraz organizatorom EXPO nasz Biuletyn, natomiast gościom włoskim ulotki przygotowane przez Fundację Muzeum Pamięci 2. Korpusu, informujące o Muzeum przy Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino.
W dniach 23–25 października 2015 roku odbył się w Rzymie IX Zjazd Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych. W pracach zjazdu i w wyborach nowych władz jako delegaci z ramienia naszego Związku wzięli udział prezes i wiceprezes ZPwW – ja i Grzegorz Kaczyński. Na sesji programowej poruszone zostały tematy dotyczące polonijnych mediów europejskich, integracji Polonii, współpracy z Europejską Radą Duszpasterstwa, udziału młodzieży w działalności EUWP, działań w obronie dobrego imienia Polski. Jednocześnie inni przedstawiciele Związku byli obecni na konferencji zorganizowanej przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”: Kraj – emigracja, 25 lat później. Podczas uroczystej sesji wręczono J. E. abp. Szczepanowi Wesołemu honorową nagrodę Stowarzyszenia „Wspólnoty Polskiej”
Fundamenty Polskości. W Watykanie, przed grobem św. Jana Pawła II, została odprawiona uroczysta Msza św., a później uczestnicy konferencji zwiedzili Muzea Watykańskie. W ostatnim dniu obrad w kościele św. Stanisława została odprawiona Msza św. dziękczynna, a następnie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą św. Janowi Pawłowi II wg projektu Andrzeja Renesa.
Joanna Heyman-Salvadé wraz z Pietro Rogacieniem zorganizowali wyjazd części uczestników na Monte Cassino. Szczególnie członkowie Rady Polonii Świata, którzy to po raz pierwszy zwiedzali Polski Cmentarz Wojenny i otwarte przy nim Muzeum, byli bardzo wzruszeni. Pisaliśmy o tym w numerze 77/78 Biuletynu.
Liczni członkowie naszego Związku wzięli udział 9 listopada 2015 roku w spotkaniu Polonii zorganizowanym przez amb. Tomasza Orłowskiego w Ambasadzie RP z Prezydentem Andrzejem Dudą, który podczas uroczystości odznaczył: Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski naszego Prezesa Honorowego księdza Mariana Burniaka i Stanisława Augusta Morawskiego, prezesa Fundacji Rzymskiej im. J. Z. Umiastowskiej; Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi RP Marię Wandę Romer- Sartorio, prezesa Ogniska Polskiego w Turynie; Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP Marię Gratkowską, prezesa Stowarzyszenia Kulturalnego Włosko-Polskiego w Toskanii i Annę Stellę Serenę Lis, prezesa Stowarzyszenia Amici di Polonia in Umbria.
O działalności programowej wszystkich naszych członków mogą Państwo przeczytać w otrzymanych sprawozdaniach oraz w korespondencjach na stronach Biuletynów. Chciałabym jedynie podkreślić naszą działalność mającą na celu nie tylko rozpowszechnianie wśród społeczeństwa włoskiego naszej wspólnej historii, ale także podtrzymywanie i obronę dobrego imienia Polski.
W tym roku z okazji obchodów corocznych pamięci Shoah, zostały otwarte wystawy: w Savignano sul Panaro La grande retata, przedstawiająca losy łódzkiego getta, jednocześnie wyświetlono film Io grido dal profondo, a w Turynie wystawa A rischio della propria vita wraz z prezentacją filmu Salvati.
Szkoła średnia w Ferentino k. Frosinone zwróciła się do nas o pomoc w opracowaniu projektu Echi dalla terra dei lager nazisti – La Polonia, ze szczególnym uwzględnieniem pomocy udzielanej przez Polaków żydowskim dzieciom. W tej specjalnej lekcji historii uczestniczyli: konsul Ewa Mamaj, ks. Piotr Jura oraz prezes Związku Polaków we Włoszech. Obecni w tym specjalnym dniu pamięci 2016 roku były także władze miasta – burmistrz i asesor. Muszę podkreślić, że młodzież śledziła z wielkim zainteresowaniem wykłady i demonstrowane fotografie. Natomiast nauczyciele podkreślali, że dla nich także była to lekcja historii, której temat nie znajduje się we włoskich podręcznikach. Ponieważ jest to szkoła o kierunku muzycznym, dzieci zagrały na początku Mazurka Dąbrowskiego, recytując tekst hymnu po polsku, natomiast na panelu wyświetlone były po włosku strofy z obu hymnów – tak polskiego, jak włoskiego, nawiązujące do wspólnej historii. Następnie dzieci wykonały utwory z muzyki polskiej i żydowskiej.
Z wielką przyjemnością pragnę poinformować Państwa o otwarciu na terenie regionu Marche dwóch polskich szkół: w Ascoli Piceno i Macerata. Wiemy wszyscy, jak ważne jest rozpowszechnianie i przekonywanie rodziców do kultywowania języka polskiego tak w domu, jak i wysyłanie dzieci do polskich szkół, dlatego też każda powstała szkoła na terenie Włoch jest przyjmowana przez nas jako cenny wkład w podtrzymywanie polskości wśród Polonii włoskiej.
Jak zapewne Państwu wiadomo, w końcu roku 2015 zaskoczyły nas wszystkich, i nie są jeszcze zakończone, problemy związane z umową, jaka została zawarta przez klasztor benedyktynów na Monte Cassino z przedsiębiorcą lokalnym p. Miro. Sprawa ta została poruszona dzisiaj przez ambasadora Tomasza Orłowskiego i prezesa Fundacji arch. Pietro Rogacienia, więc tylko sygnalizuję problem i nie będę jeszcze raz powtarzać tego tematu.
Działalność na arenie europejskiej
W dniach 29–30 kwietnia 2015 roku w MSZ w Warszawie odbyło się spotkanie prezesów wszystkich organizacji polonijnych. Podczas spotkania zostały przedstawione formy dofinansowania działalności organizacji polonijnych. Następnego dnia w Sejmie RP z okazji otwarcia wystawy Oblicza Polonii – Portrety Polaków we Włoszech miałam przyjemność reprezentować Polonię włoską. Natomiast w dniach 1–3 maja Związek nasz wziął udział w obchodach Dni Polonii i Polaków oraz 25-lecia Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.
W lipcu 2015 roku, będąc w Warszawie, reprezentowałam nasz Związek podczas gali w Zamku Królewskim z okazji wręczenia nagród VI edycji konkursu Być Polakiem.
W dniach 2–4 października 2015 roku odbyła się w Brukseli konferencja Monitor Emigracji Zarobkowej. Włochy były reprezentowane przez pp.: konsul Ewę Mamaj, Joannę Heyman-Salvadé, dr Marię Radożycką- Paoletti oraz mnie, jako prezesa Związku. Przewodnim hasłem Monitora 2015 było Społeczeństwo obywatelskie Europy. Aktywność społeczno- polityczna Polonii i Polaków w Unii Europejskiej. Joanna Heyman-Salvadé wzięła udział w podium eksperckim panelu Dekada emigracji czy migracji Polaków do krajów UE, wygłaszając referat Aktualna problematyka migracyjna w świetle obecnych wydarzeń w Europie. Natomiast Maria Radożycka-Paoletti wzięła udział w podium eksperckim panelu Bądź aktywny i integruj swoje środowisko, przedstawiając referat pt. Polska emigracja we Włoszech. Problemy i perspektywy integracji.
Na zakończenie mego wystąpienia w imieniu Zarządu i całego Związku Polaków we Włoszech pragnę podziękować Fundacji im. J. Z. Umiastowskiej za zapewnienie nam zaplecza organizacyjno-administracyjnego dla naszej działalności, a także Annie Kwiatkowskiej i Karolinie Mosiej za pracę przy organizacji XXI Walnego Zjazdu.
Dziękuję całemu Zarządowi za całoroczną współpracę i wszystkim naszym członkom za współpracę z nami i promowanie Polski we Włoszech.
Bardzo dziękuję w imieniu Zarządu i całego Związku za owocną współpracę i pomoc ze strony J. E. Ambasadora Tomasza Orłowskiego, obydwóch kierowników placówek konsularnych w Rzymie i Mediolanie, Jerzemu Adamczykowi i Ewie Mamaj oraz poprzedniczce Agacie Ibek-Wojtasik, pracownikom konsulatów, a w szczególności Kamili Kowalskiej i Małgorzacie Stachnie za wielką cierpliwość, jaką wykazują przy korygowaniu źle wypełnionych przez nas zawiłych kwestionariuszy, koniecznych przy zgłaszaniu projektów. Dziękuję wszystkim gościom za uczestnictwo w posiedzeniu XXI Zjazdu Związku Polaków we Włoszech, zapraszam na tradycyjny obiad, a wieczorem, w imieniu amb. Tomasza Orłowskiego, na przyjęcie w zawsze gościnnej Ambasadzie RP. Po obiedzie proszę o zebranie się przed domem, abyśmy – jak co roku – mogli zrobić grupowe zdjęcie uczestników Zjazdu. To też jest już nasza tradycja od 21 lat!
Prezes ZPwW
Urszula Stefańska-Andreini
