Sprawozdanie z pracy Zarządu ZPwW w roku 2016
Związek Polaków we Włoszech jest związkiem federacyjnym, składającym się obecnie z 21 organizacji, w tym dwóch Fundacji. Jak już podkreślałam w roku ubiegłym, jednym z głównych zadań Związku jest reprezentowanie, koordynowanie i promocja działalności naszych członków na terenie całych Włoch. Dlatego też stale podkreślamy, prezes i członkowie Zarządu, konieczność ścisłej współpracy z poszczególnymi członkami Związku, która ma szczególnie polegać na wzajemnym przekazywaniu sobie informacji o realizowanych projektach, które z kolei mogłyby być wykorzystane następnie przez inne stowarzyszenia.
Po dwuletnim doświadczeniu muszę stwierdzić, że większa część członków przesyła wiadomości na temat swoich projektów drogą mailową, ale niestety nie wszyscy. O niektórych projektach, już zrealizowanych, dowiadujemy się dopiero ze sprawozdań. I dlatego też jeszcze raz, na tej sali, kieruję moją prośbę tak do delegatów, jak do obserwatorów – nie zapominajcie informować nas o tych szczególnie ważnych projektach jeszcze przed ich realizacją.
Posiedzenia Zarządu ZPwW
Posiedzenia Zarządu odbyły się zgodnie z ustaleniami – dwa razy w Rzymie, jedno w roku 2016, zaraz po Walnym Zjeździe, a drugie wczoraj, na którym omawialiśmy przebieg dzisiejszego zgromadzenia.
Natomiast poza Rzymem Zarząd był goszczony w roku 2016 na swoich posiedzeniach, w czerwcu przez Stowarzyszenie Comunità Polacca w Terni, a we wrześniu przez Ognisko Polskie w Turynie. Bardzo dziękuję prezesom pp. Annie Grabowskiej, Elżbiecie Grzyb-Faragli, jak również członkom tych stowarzyszeń, za doskonałe przygotowanie i organizację pobytu członków Zarządu.
Biuletyn Informacyjny „Polonia Włoska”
Niestety jeszcze raz muszę podkreślić, że na wszystkich posiedzeniach Zarządu, także tym wczorajszym, powtarza się ten sam temat, który dotyczy problemów finansowych wydawanego przez nasz Związek Biuletynu Informacyjnego „Polonia Włoska”.
Temat ten przedstawiałam szczegółowo w roku ubiegłym, ale muszę powtórzyć także i dzisiaj. Na koszt wydania Biuletynu składają się następujące elementy: łamanie, drukowanie, wysyłka z Polski, kolportaż z Włoch, czyli przygotowanie poszczególnych egzemplarzy do wysyłki i koszty wysyłki. Na pewno zdziwicie się Państwo, że nie wyliczyłam najważniejszego elementu, tj. redakcji Biuletynu, ponieważ nasze redaktorki pp. Ewa Prządka i Anna Kwiatkowska robią to za darmo, poświęcając swój prywatny czas na wyszukiwanie ciekawych tematów, odnajdowanie historycznych źródeł, przeprowadzanie wywiadów, tak w Polsce, jak i zagranicą z różnymi często nawet przedtem nieznanymi osobami. Jedynym wynagrodzeniem jakie dostają za swoją ciężką pracę to komentarze osób i instytucji otrzymujących Biuletyn, że jest to jedno z najlepszych czasopism polonijnych, jakie kiedykolwiek czytali. Dziękuję Wam w imieniu Związku i własnym za wielką robotę, jaką robicie. Warto też podkreślić, że autorzy artykułów do Biuletynu też nie pobierają żadnego honorarium. Od kilku lat otrzymujemy z naszych Konsulatów sumy na pokrycie kosztów druku. Za to im bardzo serdecznie dziękujemy. Aby koszty były mniejsze, drukujemy w Polsce. Rok ubiegły był dla nas pod tym względem wyjątkowo dobry, bo na pokrycie przesyłek otrzymaliśmy pieniądze ze Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, co pozwoliło nam nie zaciągać długów, tak jak to było w latach poprzednich, w Fundacji Rzymskiej im. J. Z. Umiastowskiej. W tym roku, niestety, z Konsulatu rzymskiego otrzymaliśmy wiadomość, że przyznany nam fundusz jest o 1500 euro niższy, niż w roku 2016. Na szczęście nie obniżono jednocześnie kwoty, jaką otrzymamy z Konsulatu w Mediolanie na częściowe pokrycie kosztu druku dwóch numerów. Przepraszam, że tak długo zatrzymałam się nad tym problemem, ale rachunki za wysyłki Biuletynu przez pocztę włoską są co roku wyższe, jak również koszty druku, choć są one niższe niż we Włoszech. Ciągle poszukujemy sponsorów. Zadanie to zostało powierzone wiceprezesowi prof. Grzegorzowi Kaczyńskiemu, ale znalezienie sponsorów do czasopisma, które ukazuje się dwa razy do roku jest bardzo trudne, praktycznie niemożliwe.
Pragnę też poinformować Państwa, że kończy się proces modernizacji naszej strony internetowej. Działa także nasza strona na Facebooku.
Działalność na terenie Włoch
Nigdy nie zapominamy o jednym z naszych podstawowych zadań, tj. pielęgnowaniu tradycji związanych z udziałem 2. Korpusu Polskiego w wyzwoleniu Włoch. Przedstawiciele Zarządu Związku oraz Stowarzyszenia Rodzin Polskich Kombatantów, Ogniska Polskiego z Turynu, Fundacji Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech, Stowarzyszenia Włosko-Polskiego w Marche w roku 2016 wzięli udział w uroczystościach we wszystkich miejscach walk polskich żołnierzy, tak w tych mniejszych, jak np. Aquafondata, jak również w tych, gdzie znajdują się polskie cmentarze wojenne – Monte Cassino, Bolonia, Loreto.
Zeszłoroczne uroczystości na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino odbyły się 18 maja w obecności prezydenta RP Andrzeja Dudy wraz z małżonką, którzy po zakończeniu uroczystości zwiedzili Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech i byli oprowadzani przez współautorkę tekstów wystawy prof. Krystynę Jaworską i prezesa Fundacji Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech arch. Pietro Rogacienia. Usłyszeliśmy podziękowania za wielki wkład pracy w rozpowszechnianiu historii naszych żołnierzy wśród społeczeństwa włoskiego, które praktycznie nic nie wie, dlaczego Polacy znaleźli się na Monte Cassino i dlaczego tylu ich zginęło.
O działalności programowej poszczególnych stowarzyszeń mogą Państwo przeczytać w sprawozdaniach znajdujących się w teczkach oraz na stronach Biuletynów. Chciałabym jedynie podkreślić naszą działalność mającą na celu nie tylko rozpowszechnianie wśród społeczeństwa włoskiego naszej wspólnej historii, ale także podtrzymywanie i obronę dobrego imienia Polski.
Niestety, możemy jeszcze znaleźć w mediach włoskich wypowiedzi czy artykuły, w których to można usłyszeć czy przeczytać hasła „polskie obozy koncentracyjne”. Staramy się nie tylko żądać natychmiastowego sprostowania, ale także przekazywać informacje, w szczególności młodzieży i ich nauczycielom, że należy używać określenia „nazistowskie obozy koncentracyjne w okupowanej przez Niemców Polsce”.
Staramy się także pamiętać o naszych bohaterach mieszkających w Polsce, a którzy niestety często żyją w trudnych warunkach. ZPwW wraz z rzymskimi stowarzyszeniami Le Rondini i AIPRO wzięli udział w VI edycji akcji „Bożonarodzeniowa Paczka dla Bohatera – Walczyli dla nas, zawalczymy dla nich!”.
Z wielką przyjemnością pragnę poinformować Państwa o powstawaniu nowych polskich szkół i o wzroście liczby uczniów w nich. Wiemy wszyscy, jak ważne jest rozpowszechnianie i przekonywanie rodziców do kultywowania języka polskiego tak w domu, jak wysyłanie dzieci do polskich szkół, dlatego też każda nowa szkoła na terenie Włoch jest przyjmowana przez nas jako wkład w podtrzymywanie polskości wśród Polonii włoskiej.
Polskie pomniki na Monte Cassino
Jak wiemy, w końcu roku 2015 zaskoczyły nas wszystkich, i nie są niestety jeszcze zakończone, problemy związane z umową dzierżawy, jaka została zawarta przez klasztor Benedyktynów na Monte Cassino z lokalnym przedsiębiorcą p. Daniele Vittorio Miri. W dalszym ciągu nie ma dostępu do polskich pomników znajdujących się w okolicy Albanety. Mogłam to stwierdzić osobiście, 14 maja 2016 roku podczas pobytu wraz liczną grupą z Ogniska Polskiego z Turynu. Po złożeniu kwiatów na polskim cmentarzu, dotarliśmy pod obelisk na Wzgórzu 593, a następnie do Domku Doktora, gdzie podczas walk udzielano rannym pierwszej pomocy, natomiast dojazd do Albanety i Pomnika Czołgu był zamknięty. Aby móc dojechać do pomników trzeba prosić o specjalne zezwolenie, a nawet były przypadki żądania przez p. Miri opłat. Ostatni podobny epizod miał miejsce kilka dni temu. Miejscowa włoska organizacja Associazione Battaglia di Cassino – Centro Studi e Ricerche (Stowarzyszenie Bitwy o Cassino), która to od szesnastu lat organizuje wizyty w miejscach walk na Monte Cassino zwróciła się do przedsiębiorcy p. Miri o zezwolenie obejrzenia trzech polskich pomników. Otrzymała odpowiedź negatywną, a jej uzasadnienie było następujące: od dzisiaj wyłącznie sam przedsiębiorca będzie organizował zwiedzanie polskich pomników. Taka postawa przedsiębiorcy p. Daniele Vittorio Miri, a co oznacza wraz z nim zakonu Benedyktynów, świadczy jednoznacznie, że zostały odrzucone wielokrotnie kierowane przez J. E ambasadora Tomasza Orłowskiego i przez Fundację wnioski o respektowanie wolnego dostępu do tak ważnych i drogich narodowi polskiemu pomników. Nie możemy zgodzić się, aby dojazd do polskich pomników znajdował się w gestii osób prywatnych, przedsiębiorców bez skrupułów, którzy mają zamiar „zarabiać” na polskich żołnierzach, którzy przelali krew na włoskiej ziemi, walcząc za wolność naszą i waszą. Nasz członek – Fundacja Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego we Włoszech przesłała 1 IX 2016 roku pismo do opata klasztoru na Monte Cassino Donato Ogliari z prośbą o respektowanie zezwolenia dot. Wolnego dostępu do pomników, wydanego 70 lat temu przez klasztor Benedyktynów 2. Korpusowi Polskiemu. Fundacja wyraziła gotowość do sfinansowania projektu uporządkowania drogi dojazdowej, która obecnie jest w bardzo złym stanie. Sprawa ta była przedmiotem dyskusji na spotkaniu 3 X 2016 roku w Ambasadzie RP w obecności opata Donato Ogliari i p. Daniele Vittorio Miri. Niestety, do tej pory Fundacja nie otrzymała żadnej oficjalnej odpowiedzi.
Działalność na arenie europejskiej
Jako prezes ZPwW otrzymałam osobiste zaproszenie od marszałka Senatu RP p. Stanisława Karczewskiego do udziału w uroczystym posiedzeniu Zgromadzenia Narodowego z okazji 1050 rocznicy Chrztu Polski i początków Państwa Polskiego, które odbyło się w Poznaniu 15 kwietnia 2016 roku. (…)
W dniu 2 maja 2016 roku uczestniczyłam w uroczystych obchodach Dnia Polonii i Polaków za Granicą, które organizuje corocznie Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, zaś 10 września reprezentowałam w Wiedniu nasz Związek na obchodach 25-lecia Forum Polonii w Austrii1.
W dniach od 21 do 23 października 2016 roku w Warszawie odbyło się III Europejskie Forum Mediów Polonijnych. Obrady odbywały się w Senacie RP, a następnie w Domu Polonii w Pułtusku. Inicjatorem Forum jest p. Teresa Sygnarek ze Zrzeszenia Organizacji Polonijnych w Szwecji. W forum wzięło udział 50 przedstawicieli redakcji polonijnych, nie tylko pism, ale i radia, portali i blogów. Włochy reprezentowały: Aleksandra Seghi, Anna Traczewska i redaktor naszego Biuletynu „Polonia Włoska” Ewa Prządka. O przebiegu Forum możecie się dowiedzieć Państwo z artykułu opublikowanego na łamach ostatniego numeru Biuletynu.
10 listopada 2016 roku na Uniwersytecie Warszawskim w Sali Balowej Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich odbyła się konferencja zorganizowana przez EUWP, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Instytut Europejski, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW pod honorowym patronatem marszałka Senatu RP p. Stanisława Karczewskiego Brexit – konsekwencje oraz inne zagrożenia dla Polonii w Europie, opinie i prognozy. W pierwszym panelu, tzw. Brytyjskim, została przedstawiona sytuacja w kraju i możliwy wpływ Brexitu na sytuację Polonii w Wielkiej Brytanii. Tematem II panelu europejskiego były zagrożenia nacjonalistyczne dla Polonii w krajach europejskich, natomiast w III panelu skupiono się w debacie się nad prognozą dalszego rozwoju sytuacji Polaków w Wielkiej Brytanii i w Europie po Brexicie.
11 listopada 2016 roku uczestniczyliśmy w obchodach Święta Niepodległości na Placu marsz. Józefa Piłsudskiego, a następnie w dniach 12–13 listopada odbyły się coroczne obrady Rady Prezesów EUWP, gdzie między innymi został przedstawiony plan pracy na rok 2017, ustalono główne zadania, którymi będą obchody 100-lecia Odzyskania Niepodległości Polski w 2018 roku i organizacja Zjazdu Rady Polonii Świata w Pułtusku w 2017 roku.
W ostatniej części obrad uczestniczyli zaproszeni goście: przedstawiciele Senatu, Sejmu i Biura ds. Kontaktu z Polakami za Granicą w Kancelarii Prezydenta RP zaprezentowali wnioski organizacji członkowskich.
Podziękowania
Na zakończenie mojego wystąpienia pragnę podziękować w imieniu Zarządu i całego Związku Fundacji Rzymskiej im. J. Z Umiastowskiej za zapewnienie nam zaplecza organizacyjno- administracyjnego, a w szczególności p. Annie Kwiatkowskiej za ciężką pracę przy organizacji Walnego Zjazdu.
Dziękuję całemu Zarządowi za całoroczną pracę i wszystkim naszym członkom za współpracę z nami i promowanie Polski we Włoszech.
Bardzo dziękuje w imieniu Zarządu i całego Związku za owocną współpracę i pomoc ze strony J. E. ambasadora Tomasza Orłowskiego, obydwóch kierowników placówek konsularnych w Rzymie i w Mediolanie, p. Jerzemu Adamczykowi, p. Ewie Mamaj, pracownikom konsulatów, a w szczególności p. Kamili Kowalskiej i p. Małgorzacie Stachnie za wielką cierpliwość, jaką wykazują w dalszym ciągu przy korygowaniu naszych często źle wypełnionych zawiłych kwestionariuszy, koniecznych do przedstawiania projektów. Jestem też pewna, że nasza współpraca z nowym konsulem generalnym w Mediolanie, p. Adrianną Siennicką, będzie równie owocna.
Dziękuję wszystkim gościom za uczestnictwo w posiedzeniu XXII Zjazdu Związku Polaków we Włoszech, tradycyjnie zapraszam na obiad, a przedtem na wspólne zdjęcie przed domem. Wieczorem p. Ambasador będzie nas gościć na przyjęciu w Ambasadzie RP.
Prezes ZPwW
Urszula Stefańska-Andreini
