Muzeum

Mieczysław Rasiej

Z inicjatywą budowy Muzeum Pamięci 2 Korpusu Polskiego przy Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino wystąpił w 2007 roku śp. Mieczysław Rasiej, prezes Związku Polaków we Włoszech. Projekt został zrealizowany przez Związek Polaków we Włoszech przy współudziale Ambasady RP w Rzymie. Fundusze zostały zebrane dzięki hojności darczyńców z całego świata, głównie ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Wielkiej Brytanii, Włoch i Polski.

Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino jest miejscem odwiedzanym nie tylko przez Polaków, ale także przez liczne grupy turystów i pielgrzymów z Włoch oraz innych państw, którzy przybywają do pobliskiego klasztoru. Większość obcokrajowców odwiedzających Monte Cassino nie wie, dlaczego znajduje się tu cmentarz polskich żołnierzy, z jakiego powodu znaleźli się oni we Włoszech i dlaczego walczyli o ich wyzwolenie. Muzeum pozwala na zapoznanie się z tą często zapomnianą bohaterską kartą historii polskiego żołnierza na tle dziejów Polski w okresie II wojny światowej.

Muzeum przy Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino – prezentacja projektu:

Początek prac

Po znaczącym wysiłku organizacyjnym i finansowym w koordynacji pomiędzy różnymi organami polskimi i włoskimi, pierwsze prace rozpoczęły się ostatecznie w lutym 2013 roku.

28 luty – 4 marzec: Zbrojenia fundamentów i elementów konstrukcyjnych budowli	5 – 8 marca: Zbrojenia i wylew cementu na ściany zewnętrzne

Inauguracja

W sobotę 17 maja 2014 r. Muzeum zainaugurował premier Polski Donald Tusk słowami::

“Tu, pod Monte Cassino polscy żołnierze szli po zwycięstwo nie tylko dla włoskiej ziemi, szli po zwycięstwo, którego prawdziwy smak poznały następne pokolenia kilkadziesiąt lat później. Za chwilę Państwo zobaczycie wystawę i będziecie tak samo poruszeni jak my, którzy mieliśmy honor jako pierwsi zobaczyć ten wspaniały efekt waszych wysiłków. Wszystko tu dzisiaj jest wspaniałym, niezwykle przejmującym symbolem naszej dramatycznej, tragicznej historii, tej ciągłej polskiej walki o wolność.”

W uroczystości wzięli udział nieliczni już żyjący weterani walk o Monte Cassino przybyli z Polski, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i innych państw. Poza premierem Donaldem Tuskiem obecni byli także: pani Anna Maria Anders (córka gen. Władysława Andersa), pani Karolina Kaczorowska (wdowa po ostatnim Prezydencie Polski na uchodźstwie Ryszardzie Kaczorowskim), minister Ciechanowski, burmistrz Cassino Giuseppe Golini Petrarcone, prezes Polsko-Amerykańskiego Stowarzyszenia Weteranów Antoniego Chrościelewskiego, a także liczni członkowie Stowarzyszenia i wiele innych osobistości.

Foto: www.radio.bialystok.pl

Autorem projektu budowy jest architekt Pietro Rogacień, syn polskiego żołnierza 2 Korpusu i uczestnika bitwy o Monte Cassino. Strukturę muzeum wykonano z lokalnego kamienia, tak by była w pełni zharmonizowana z otoczeniem i architekturą cmentarza.

Głównym celem muzeum jest przypominanie odwiedzającym wielkiego wkładu krwi polskich żołnierzy w wyzwolenie Włoch, ale także gorzkiego losu, jaki spotkał ich po wojnie, gdy nie widzieli możliwości powrotu do wolnej Polski, o którą walczyli.

Ekspozycja muzealna przedstawia wielką Odyseję Wojska Polskiego, poczynając od wywózek na Syberię, poprzez wyzwolenie z gułagów, atak Niemiec na Związek Radziecki i utworzenie 2. Korpusu Armii w Iraku, szkolenie na Bliskim Wschodzie, przejście do Włoch, aż po walki o wyzwolenie Włoch i przymusową emigrację większości żołnierzy polskich po zakończeniu wojny.

Częścią wystawy jest również ekran telewizyjny na którym wyświetlane są archiwalne materiały filmowe. W muzeum dostępne są również dwa stanowisko multimedialne – pierwsze poświęcone polskim cmentarzom wojennym we Włoszech, które zawiera m.in. wyszukiwarkę grobów na czterech polskich cmentarzach: na Monte Cassino, w Bolonii, Loreto i Casamassima. Drugie stanowisko dedykowane dzieciom w przyjazny i przystępny sposób przybliża najmłodszym odwiedzającym historię misia Wojtka, który „stał się żołnierzem” i razem z armią generała Andersa przebył szlak wojenny z Iranu aż do Wielkiej Brytanii.

Pełny szlak wojenny żołnierzy 2 Korpusu można również prześledzić na mapie wykonanej w formie żeliwnego medalionu o średnicy 2 metrów i wadze około 350 kg, autorstwa profesora Antoniego Grabowskiego.

Na wystawie znajduje się 120 fotografii, pochodzących głównie z Instytutu i Muzeum gen. Sikorskiego z Londynu oraz z innych instytucji, archiwów publicznych i prywatnych na całym świecie.

Projekt wystawy: Zdjęcia – facebook Ambasady Polski w Rzymie

Wystawa została opracowana graficznie przez Studio Kłaput Project (www.facebook.com/media/set/?set=a.323233764466184.1073741839.300296306759930&type=1&l=9a8ea3e7d9) , zwycięzcę specjalnie zorganizowanego w kwietniu 2013 r. konkursu na opracowanie projektu wystawy.

Redakcję tekstów w trzech językach wykonała prof. Krystyna Jaworska z Uniwersytetu Turyńskiego (również córka żołnierza II Korpusu) oraz historyk i dziennikarz RAI dr. Paweł Morawski.

Źródło informacji i zdjęć: https://www.fondazionemm2c.org/storia-museo-memoriale-2-corpo-armata-polacco-montecassino/