XXVII Walny Zjazd ZPwW – 2 kwietnia 2022

W sobotę 2 kwietnia 2022 roku odbył się w Rzymie, w Domu Polskim im. Jana Pawła II, XXVII Walny Zjazd Związku Polaków we Włoszech. To coroczne spotkanie jest zawsze niezwykłą okazją dla organizacji polonijnych zrzeszonych w Związku do wymiany informacji, wrażeń i doświadczeń z minionego roku.

Zgromadzonych przedstawicieli organizacji członkowskich oraz przybyłych gości powitała pani prezes Urszula Stefańska-Andreini, która minutą ciszy wyraziła sprzeciw wobec bestialsko zaatakowanej przez Rosję Ukrainy. Na wstępie poinformowała ona zebranych o tym, że Związek Polaków we Włoszech przekazał na konto Archidiecezji Lwowskiej kwotę 3000 Euro, a zebrane pieniądze pochodzą nie tylko od członków Związku, ale również od przyjaciół Włochów. Zbiórka funduszy nadal trwa, a jej celem jest zasilenie potrzeb Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Lubaczowie, gdzie bardzo dużo uczniów pozostało bez opieki rodziców.

Część oficjalna zjazdu rozpoczęła się od wystąpień zaproszonych gości. Jako pierwszy zabrał głos pan Adam Kwiatkowski, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, który podziękował w imieniu własnym, prezydenta RP oraz jego małżonki za zaproszenie na zjazd, a także za aktywną i wszechstronną działalność Polonii we Włoszech na rzecz utrzymywania i szerzenia polskości. Nawiązując do sytuacji na Ukrainie podkreślił on fakt, że Polska stanęła na wysokości zadania przyjmując ponad 2 mln uchodźców, w większości kobiet i dzieci. Zachęcił on również do włączenia się do akcji pomocy dla Ukrainy.

Pani konsul Agata Ibek-Wojtasik odczytała list z pozdrowieniami od pani ambasador RP Anny Marii Anders, nieobecnej z powodów zdrowotnych, w którym skierowała ona do Polonii włoskiej słowa podziękowania za zaangażowanie w prace Związku.

Pan Janusz Kotański, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Rzeczypospolitej Polskiej przy Stolicy Apostolskiej i Zakonie Kawalerów Maltańskich, na wstępie podziękował za zaproszenie na Zjazd i na wszystkie poprzednie jego edycje. Zapowiedział on koniec swojej misji w Watykanie, a także przedstawił swojego następcę, ministra Adama Kwiatkowskiego.

Kolejnym mówcą był pan ambasador Artur Pollok, Stały Przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa. Dziękując za zaproszenie za Zjazd złożył on szczere życzenia dalszego rozwoju Związku i kontynuacji jego cennej działalności. Podkreślił on fakt, że wszyscy Polacy za granicą są prawdziwymi ambasadorami Polski i jej kultury na świecie.

Senatorowie RP pani Halina Bieda i pan Wojciech Ziemniak reprezentowali Marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego, który skierował do Polonii włoskiej list z pozdrowieniami i gratulacjami za prężną działalność Związku obejmującą dbałość o kulturę Polską i pamięć, a także opiekę nad miejscami pamięci. Podziękował on rodzicom i nauczycielom za troskę o młode pokolenie, o jego wychowywanie w duchu polskości i edukację w języku polskim, a także zachowanie tożsamości historycznej. Podziękował też Związkowi za aktywność na rzecz społeczności polskiej we Włoszech i życzył owocnych obrad. Senatorzy RP wręczyli pani prezes ZPwW medal senatu RP upamiętniający obecność na XXVII Zjeździe Związku.

Po raz pierwszy na Zjeździe ZPwW gościła nowa konsul generalna w Mediolanie, pani Anna Golec-Mastroianni. Zapowiadając początek swojej misji w Mediolanie zadeklarowała ona chęć aktywnej współpracy z Polonia włoską, przedstawiając nowe projekty polonijne w zakresie oświaty i szkolnictwa, a także kultury. Interesującą inicjatywą jest z pewnością zaplanowany na 21 maja Polski Piknik w ogrodach Konsulatu w Mediolanie, a także Spotkania Targowe w edycji „na żywo”, do uczestnictwa w których pani konsul zaprosiła bardzo serdecznie.

Pan Łukasz Paprotny, dyrektor Instytutu Polskiego w Rzymie, dziękując za zaproszenia na zjazd zapowiedział koniec swojej misji i podziękował wszystkim obecnym oraz całemu Związkowi za długoletnią i owocną współpracę, pełną inicjatyw kulturalnych i nie tylko.

Pani Agata Ibek-Wojtasik, kierownik wydziału konsularnego Ambasady RP w Rzymie, jak co roku zrelacjonowała niezwykle bogatą działalność konsulatu w minionym roku. Potwierdziła stały priorytet konsulatu, jakim jest SZKOLNICTWO POLSKIE. Najciekawsze z zasygnalizowanych inicjatyw to: „Śpiewający Anders” w Marche i Umbrii, „Uroczysty dzień nauczyciela” świętowany we wrześniu 2021, „Rada Oświaty Polonijnej” aktywnie działająca we Włoszech, planowana na miesiąc czerwiec konferencja metodyczna poświęcona ocenie programu nauczania. Inicjatywy skierowane do młodzieży to: dla maturzystów „Studniówka w Ambasadzie”, na której nie mogło zabraknąć tradycyjnego poloneza; rozbudowa portalu „Polonia to my” dla i o młodzieży polonijnej – osoby prowadzące portal planują organizację Kongresu Młodzieży Polonijnej; 3. Rajd na Monte Cassino z tradycyjnym już turniejem wiedzy o bitwie, organizowany przez jedną ze szkół polonijnych. Szczególną uwagę Konsulat poświęca kobietom, np. w ramach projektu Przedsiębiorcze Polki zostaną zorganizowane warsztaty dla Polek zainteresowanych rozwinięciem własnej inicjatywy gospodarczej. W ramach stałego projektu Kobiet – Ofiary Przemocy konsulat wspiera Polki mieszkające na terenie Włoch opierając się o różne organy takie jak policja i adwokatura (jest w trakcie organizacji wystawa fotograficzna poświęcona temu projektowi). Jeżeli chodzi o upamiętnienia, w okresie od 17 do 20 maja odbyły się obchody walk o Monte Cassino (Piedimonte San Gennaro, Acquafondata) zorganizowane wspólnie z Urzędem d.s. Kombatantów. Inicjatywy kulturalne w roku 2021 poświęcone były geniuszowi Stanisława Lema, działalności Stanisława Augusta Morawskiego, obejmowały też koncert w Gubbio i sycylijski spektakl „Emigranci”. W maju 2022 zaplanowany jest koncert muzyki żydowskiej. Cztery włoskie regiony nawiązały współprace z Instytutem Polonika, który bada, chroni i popularyzuje polskie dziedzictwo kulturowe za granicą (szczegóły na stronie web Konsulatu w Rzymie). Konsulat promuje również realizację aplikacji telefonicznej umożliwiającej poszukiwanie cmentarzy polskich we Włoszech.    Konsulat w Rzymie jest już od lat niezwykle prężną organizacją, śledzącą i wspierającą wszelkiego rodzaju inicjatywy polskie realizowane na terenie całych Włoch.

Kolejnym mówcą była nowa figura wśród organizacji współpracujących z Polonią włoską: pani Agnieszka Stefaniak-Hrycko, dyrektor Stacji Pan-u w Rzymie, która podkreśliła otwartość na współpracę ze ZpwW i szerzej z Polonia włoską.

W imieniu nieobecnego pana Dariusza Piotra Bonisławskiego, prezesa Stowarzyszenia Wspólnota Polska, zabrała głos i odczytała napisany przez niego i skierowany do uczestników Zjazdu list, pani Tatiana Čepukoit, dyrektor biura zarządu.

Pan Tadeusz Pilat, prezes Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, pozdrowił wszystkich zebranych i pogratulował osiągnięć Związku Polaków we Włoszech w podtrzymywaniu kultury i tradycji polskiej we Włoszech. Zaapelował on do wszystkich Polaków za granicą, aby trzymali się razem, organizowali się i budowali samorządy polonijne integrowane przez ZPwW. Zapowiedział on swój udział w imprezach SWP, a także współpracę w organizacji konferencji i spotkań na Uniwersytecie Warszawskim i Szczecińskim na temat „Sytuacji Polonii i Polaków w państwach ościennych”. Zapowiedział on także zjazd EUWP planowany na początku grudnia.

Pierwszą część zjazdu zakończyła wypowiedź pani Danuty Stryjak, dyrektora Szkoły Polskiej. Nawiązując do zaprezentowanych w minionych latach relacji z działalności i osiągnięć polskich szkół we Włoszech, pani Danuta odwołała się tym razem do statystyk światowych dotyczących szkolnictwa polonijnego na świecie i porównując je do sytuacji włoskiej doszła do wniosku, że jest lepiej niż myślała. W perspektywie światowej szkolnictwo polskie we Włoszech wypadło bardzo pozytywnie. Na pytanie czemu przychodzą do szkoły polskiej, młodzi ludzie odpowiadają pytaniem: a do jakiej szkoły mamy iść? jesteśmy zarówno Polakami, jak i Włochami. W ten sposób dochodzą oni do dwujęzyczności i dwukulturowości, mając silne poczucie zarówno polskości jak i włoskości. Co nimi kieruje? Wychowanie, które otrzymują w domu i tu należy podziękować za to wszystkim rodzicom. Pani Danuta podkreśliła, że szkolnictwo polonijne trzeba wspierać, włącznie z programami stypendialnymi, podróżami do Polski i promocją studiów w Polsce.

Po krótkiej przerwie głos zabrała pani Barbara Minczewa, dyrektor Zagranicznego Ośrodka Polskiej Organizacji Turystycznej w Rzymie, przedstawiając po krótce działalność kierowanej przez nią instytucji. Zapowiedziała wiele planowanych inicjatyw, z których najważniejsze to imprezy promocyjne polskiej turystyki, szkolenia dla dziennikarzy i operatorów, targi turystyczne. Podziękowała Związkowi Polaków we Włoszech za to, że jako ambasador kultury szerzy polskość. Podziękowała za zaproszenie na zjazd i zaprosiła wszystkich do współpracy w promocji polskiej turystyki.

Po raz pierwszy uczestniczył w zjeździe ZPwW nowo nominowany konsul honorowy RP we Florencji, pan Stefano Barlacchi. Podkreślił on swoje poczucie braterstwa z narodem polskim i przynależność do ducha narodowego. Zaznaczył, że celem strategicznym nowo otwartego konsulatu honorowego we Florencji jest zjednoczenie Polonii toskańskiej. Zapowiedział inicjatywy i wydarzenia kulturalne mające na celu prezentację działalności Polonii we Włoszech oraz zaprosił do nawiązania relacji.

Ksiądz Prałat Jan Główczyk zasygnalizował zgromadzonym powstały w Rzymie problem, a mianowicie zajęcie polskiej działki cmentarnej przy kościele Św. Stanisława oraz kradzież miedzianego dachu. Wystąpił on do zebranych z prośbą o podpisanie petycji skierowanej do prefekta i burmistrza Rzymu w sprawie rozwiązania tego problemu.

Przybyły również w tym roku na zjazd dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku pan Wojciech Śleszyński podziękował za długoletnią współpracę z Polonią Włoską i zaprosił do odwiedzenia tego nowoczesnego, jedynego w swoim rodzaju muzeum narracyjnego. Więcej informacji na stronie:

https://sybir.bialystok.pl/muzeum/o-nas/

Na tym zakończyły się interwencje zaproszonych gości.

Pani prezes Urszula Stefańska-Andreini odczytała sprawozdanie z działalności Zarządu w roku 2021.

Następnie zaprosiła ona zgromadzonych do wspólnego pamiątkowego zdjęcia przy pomniku Papieża Jana Pawła II na dziedzińcu Domu Polskiego.

Po przerwie obiadowej odbyły się najpierw obrady Zjazdu z udziałem samych delegatów, a po ich zakończeniu zebrał się Zarząd.

Ten intensywny dzień zjazdu zakończył się wieczornym przyjęciem w salonach Ambasady RP w Rzymie. W imieniu nieobecnej pani Ambasador RP Anny Marii Anders przywitał wszystkich przybyłych pan Szymon Wojtasik z Wydziału Polityczno-Ekonomicznego.

Minister Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych odznaczył tego wieczoru medalami Pro Bono Polonie Związek Polaków we Włoszech w osobie pani Urszuli Stefańskiej-Andreini, Fundację Rzymską im. Margrabiny J. S. Umiastowskiej w osobie pana Pawła Morawskiego oraz ks. Mariana Burniaka duszpasterza Polonii, za cały okres aktywnej i pięknej działalności.

Bardzo wzruszającym momentem było przekazanie przez panią prezes Urszulę Stefańska-Andreini „pałeczki artystycznej” w postaci pędzli należących do jej męża, pani Grażynie Czogale, plastyczce i malarce ze Stowarzyszenia Kulturalnego Włosko-Polskiego Triskeles z Syrakuz. Duch artystyczny unosi się nad Polakami we Włoszech….

Ten wyjątkowy wieczór wypełniły rozmowy Polaków we Włoszech, wspomnienia, wymiana wrażeń i planów na przyszłość, a wszystko nad stołem zastawionym wyśmienitymi potrawami polskimi i włoskimi przygotowanymi przez kucharza ambasady RP, wśród których nie mogło zabraknąć tradycyjnych pierogów. Wieczór zakończyły życzenia pogodnych Świąt Wielkiej Nocy.